เมนู

กามฉันทะเป็นต้น. ก็ในที่นี้ จิต
มีการรู้นิวรณ์ เป็น ลักษณะ,
มีการเกิดก่อนและเป็นประธานในธรรมทั้งปวง เป็น กิจ,
มีการเกิดขึ้นต่อเนื่องกันไม่ขาดสาย เป็น ปัจจุปัฏฐาน,
มีนามรูป เป็น ปทัฏฐาน.

47. อรรถกถา ญาณวิวัฏญาณุทเทส


ว่าด้วย ญาณวิวัฏญาณ


คำว่า สุญฺญเต ปญฺญา - ปัญาในความว่าง ความว่า
ปัญญาเป็นเครื่องตามความเห็นโดยความเป็นอนัตตา อันเป็นไปแล้ว
ในอนัตตธรรมและธรรมอันเนื่องด้วยอนัตตะ เพราะอัตตะและธรรมะ
อันเนื่องด้วยอัตตะเป็นของว่าง.
บทว่า ญาณวิวฏฺเฏ ญาณํ - ญาณในความหลีกออกด้วย
ญาณ
ความว่า ญาณนั่นแหละย่อมหลีกออกจากความยึดมั่นถือมั่น
ฉะนั้นจึงชื่อว่า วิวัฏฏะ - ญาณอันเป็นเหตุแห่งการหลีกออกด้วยญาณ
นั้น.